Jack Russell Terrier

jack_russell

John (dla przyjaciół Jack) Russell żył w XIX wieku w angielskim hrabstwie Devon. Był pastorem, jednak religijne powołanie nie przeszkadzało mu w polowaniu, jeździe konnej i działalności na niwie Kennel Klubu, był bowiem cenionym znawcą i sędzią terrierów. Zajmował sie także hodowlą: jego celem było wyhodowanie niezmordowanego małego terriera, odpowiedniego towarzysza i pomocnika dla równie niezmordowanego myśliwego. Na pamiątkę pastora-myśliwego ( a może lepiej myśliwego-pastora) jego imieniem nazwano niewielkie czworonogi, które wśród brytyjskich miłośników łowiectwa zasłynęły jako praktycznie niezniszczalne.
 Żywe, bardzo inteligentne miniaturowe terriery o gładkiej sierści przez długie lata nie były uznane jako samodzielna rasa. Do grona psów rasowych zaliczono je dopiero w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, a wzorzec przewiduje, że im bardziej kundlowato wygląda pies tej rasy, tym jest cenniejszy ;) . Jako pierwsza uznana została odmiana Parson Jack Russell Terrier, a dopiero w następnej kolejności na wystawach pojawiły się właściwe Jack Russell Terriery. Odmiany te różnią się między sobą przede wszystkim długością kończyn i rodzajem włosa: właściwy Jack
Russell jest krótkonożny i ma przeważnie gładką sierść, podczas gdy Parson ma kończyny normalnej długości i częściej sierść szorstką.
Dziś obie rasy robią zawrotną karierę, także (a może przede wszystkim) jako psy do towarzystwa. Ich inteligencja znacznie przewyższa przeciętną, zanim więc podejmie się decyzję o nabyciu takiego pieska, warto się zastanowić co począć w sytuacji, gdy pies okaże się bardziej inteligentny od swego pana  ;)

( "Przesadnik kynologiczny" )

rasa

Wzorzec

Wszystkich interesujących się wzorcem Jack Russell Terriera polecam artykuł z serii "Wielka księga psów", który ukazał się w czsopiśmie "Mój pies". Proszę kliknąć na miniaturkę.

View the embedded image gallery online at:
https://drapichrust.pl/o-rasie#sigProId66c48eeeaa

Historia i charakter

O historii, charakterze i usposobieniu Jack Russell Terriera można dowiedzieć się z artykułu zmieszczonego w dziale "Wielka księga psów"  czasopisma "Mój pies". Artykuł powstał przy moim współudziale. Ilustrowany jest zdjęciami psów znajdujących się w hodowli "Drapichrust". Po kliknięciu na miniaturkę strony ukażą się w wyskakującym okienku.

View the embedded image gallery online at:
https://drapichrust.pl/o-rasie#sigProId85dc7a6b7f

Dlaczego jest gładki?

gauss_kajaJeśli trafiłeś (trafiłaś) na tą stronę, to zapewne jesteś zainteresowany gładkowłosą odmianą Jack Russell Terriera. Powody są różne. Często jest to spowodowane zachwytem nad psim aktorem z filmu "Maska", zainteresowanie budzą reklamy telewizyjne lub po prostu pies sąsiada lub znajomego. Wystarczy zasiąść przy komputerze, wpisać w wyszukiwarce hasło "jack russell terrier" i ... No właśnie. Nagle się okazuje, że Jack Russell Terriery hodowane w polskich hodowlach i oferowane w ogłoszeniach, to przede wszystkim psy z długim, szorstkim włosem.

Więc jak to jest? Czy gładkowłose to także Jack Russell Terriery?
Jak najbardziej. Musisz wiedzieć, że psy występują w różnych odmianach sierści. Mamy psy gładkowłose, z aksamitną sierścią . Psy długowłose, z włosem jedwabistym lub kędzierzawym. No i psy szorstkowłose. Szorstkie w dotyku, lecz z różną długością włosa. Typowym przykładem może być jamnik, który występuje we wszystkich tych odmianach włosa.
Teriery, do których należy Jack Russell Terrier, to psy o bardzo charakterystycznym owłosieniu. Z nielicznymi wyjątkami - to włos ostry. Nie jedwabisty lub aksamitny w dotyku. Cecha ta ustabilizowała się przez stulecia, w wyniku preferowania psów z szatą (owłosieniem) odporną na warunki atmosferyczne, nie wymagającą pielęgnacji, stanowiącą ochronę przed ukąszeniami i zadrapaniami w gąszczu leśnym. Gdyż teriery to z założenia psy myśliwskie, psy zwalczające szkodniki lub psy do walk. Ponieważ zadania stawiane tym psom z czasem się zmieniły, tak i wśród terierów znajdujemy w dniu dzisiejszym różnorodność szaty. Jednak Jack Russell Terrier pozostał tym, czym miał być w intencji twórcy rasy, wielebnego pastora Johna Russella: łatwy w utrzymaniu, zwinny, odporny norowiec o przeważająco białym umaszczeniu. Dlatego JRT jest obecnie jedną z nielicznych ras, u której wyróżniamy trzy podstawowe odmiany włosa w obrębie jednego wzorca. Są to psy szorstkowłose - o włosach szorstkich, gęstych i długich, z gęstym podszyciem. Odmiana tzw. złamana (broken) - o włosie szorstkim, lecz krótszym z uboższym podszerstkiem. No i właśnie odmiana gładkowłosa - mająca włos wprawdzie ostry, ale krótki i przylegający. Do dzisiaj psy te oceniane są na wystawach w jednym ringu i konkurują między sobą o palmę pierwszeństwa. W dzisiejszych czasach jacki są psami bardziej towarzyszącymi niż myśliwskimi ale nie ma to żadnego wpływu na charakterystykę i rodzaje włosa :)

Więc dlaczego gładkowłosych jest tak mało?
Tu musimy się zagłębić w podstawy genetyki. Bez obaw. Tylko tak głęboko, jak jest to konieczne ;) O tym jak wyglądamy , a także o wyglądzie wszystkich zwierząt, decydują geny. W każdej komórce jest ich bardzo wiele. W jądrze komórkowym np. człowieka znajduje się około 30 tysięcy genów, znajdujących się na tzw. chromosomach. To właśnie geny stanowią kod genetyczny każdego żywego organizmu. Kod ten przekazywany jest z pokolenia na pokolenie za pośrednictwem komórek płciowych. Komórki płciowe tym różnią się od pozostałych komórek naszego organizmu, że posiadają tylko połowę chromosomów (genów) organizmu rodzicielskiego. Dzięki temu potomstwo, po połączeniu komórki płciowej ojca i matki, ma prawidłową ilość genów, a nie wzrastającą arytmetycznie. Tak więc potomkowie mają połowę kodu genetycznego ojca i połowę matki. Dlatego jesteśmy podobni do naszych rodziców. Jednak w różnym stopniu. Czasami jesteśmy bardziej podobni do ojca, czasami do matki. Wynika to z tego, że nie wszystkie geny mają jednakową siłę przekazywania cech. Te "silne" nazywamy dominującymi, te słabe "recesywnymi". Dominujące ujawnią się w naszym wyglądzie (fenotypie). Recesywne zostaną utajone. Wróćmy jednak do owłosienia Jack Russell Terriera. Ponieważ cecha włosa szorstkiego (dłuższego) jest dominująca, a włosa gładkiego recesywna, większość rodzących się psów będzie miała włos szorstki o różnej długości.

Jak więc jest to możliwe, że występują psy gładkie?
Wymaga to odpowiedniego doboru rodziców zastosowanych do hodowli. Jeśli oboje rodzice są GENETYCZNIE (tzn. nie tylko optycznie, zewnętrznie, lecz zgodnie z ich kodem genetycznym) gładkowłosi, to ich recesywne geny mają możliwości uzewnętrznienia się. Szczenię takie będzie gwarantowanie gładkie.

Ale przecież i hodowle nie mające gładkowłosych JRT oferują gładkie szczenięta.
Jest to możliwe. Wystąpi to gdy w wyniku połączenia komórek płciowych rodziców nastąpi rzadka konfiguracja. Statystycznie rzecz biorąc na 15 psów szorstkich urodzi się jeden gładkowłosy. Tak więc w hodowli nie specjalizującej się w odmianie gładkowłosą szczenię gładkie jest więcej "wypadkiem przy pracy" niż wynikiem świadomej selekcji.

Ale przecież psy gładkowłose oferowane są często.
Wynika to stąd, że ustalenie czy szczenię będzie 100% gładkowłose możliwe jest dopiero, gdy osiągnie kilka miesięcy życia. Często zdarza się także, że jedynie znawca problemu jest w stanie odróżnić psa lekko złamanego od gładkowłosego. Wynika to z faktu, że długość włosa u JRT jest bardzo zróżnicowana.

No tak, ale na stronie hodowli widziałem też psy o innym włosie niż gładki.
Jest to słuszne spostrzeżenie. Zastosowanie do hodowli wyłącznie psów gładkowłosych jest na dzień dzisiejszy niemożliwe. Wynika to z małej liczebności dostępnych nam gładkowłosych psów i suk hodowlanych. Z drugiej strony nasze starania zmierzające do oferowania psów o coraz lepszej jakości, zmuszają nas do sięgania po psy tzw. lekko złamane. Tzn. nie gładkowłose, lecz z włosem możliwie krótkim i przylegającym. Możesz być jednak spokojny. Nie zaoferujemy Ci szczenięcia z takiego kojarzenia jako psa "gwarantowanie" gładkowłosego. Wprawdzie prawdopodobieństwo uzyskania pożądanego włosa jest o wiele wyższe niż w przypadku przypadkowego skojarzenia psów szorstkich, ale dorosłe psy mogą mieć włos lekko złamany. Jeśli chcesz, aby Twój Jack był na pewno gładkowłosy, musisz często poczekać na niego nieco dłużej...

Po co taki projekt?

projekt_kajaGładkowłose jack russell-e były... od zawsze :)
Rasa z 200-letnią historią dopiero w 2001 roku doczekała się oficjalnego uznania przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI). Mimo, że Jack Russell Terrier pochodzi z Wysp Brytyjskich za kraj upowszechnienia rasy uważa się Australię. Także - w 2001 roku - na wniosek Australii został przyjęty oficjalny wzorzec rasy.

Australijska hodowla jacków, datująca się od połowy lat 60-tych ubiegłego stulecia, wypromowała własny kanon tej rasy - psa z włosem drutowatym, w późniejszej hodowli określanym jako "broken" (złamany). Wynikało to
z konieczności przystosowania rasy do trudnych warunków terenowych. Także , a może przede wszystkim , z występującej we wczesnej fazie hodowli braku planowej selekcji - włos gładki został wyparty w wyniku selekcji naturalnej. Na ringach zaczęto pokazywać prawie wyłącznie "sierściuchy" - psy z włosem szorstkim i złamanym. Gładkowłose odeszły na drugi plan.

Nielicznie używane w hodowli psy gładkowłose miały za zadanie raczej poprawę struktury włosa szorstkiego. Dolanie krwi psów gładkich przeciwdziałało wydelikacaniu szorstkiego włosa - nie stawał się jedwabisty. Nieliczne w miotach gładkie jacki były niejako "produktem ubocznym" - hodowle oparte na liniach gładkowłosych są rzadkością! "Klasyczne" gładkowłose jacki były mniej popularne wśród hodowców i wystawców. Gładki jack - bardzo często zbliżony wyglądem i budową do swoich irlandzkich przodków - był niewdzięcznym "materiałem hodowlanym". Starsze hodowle - np. holenderskie - rezygnowały z hodowli psów gładkich
na rzecz "australijskiego eleganta". Takie tendencje w hodowli a także na światowych ringach doprowadziły do tego, że psy gładkie z odpowiednim eksterierem i posiadające wielopokoleniowe rodowody i gładkich przodków stały się... rzadkością! A wręcz - w wyniku selekcji ukierunkowanej na odmianę szorstką - odmianą wymierającą! Wynika to z jednej strony z braku zainteresowania większości hodowców, z drugiej - z trudności hodowlanych związanych ze złożonymi uwarunkowaniami genetycznymi.

W ostatnich latach daje się dostrzec wzmożone zainteresowanie hodowli europejskich gładkowłosymi jackami. Także Australia (sic!) ponownie importuje z Wysp Brytyjskich gładkie jacki. Czyżby.....wracało stare ?

Gładkie jacki są naszą pasją od początku istnienia naszej hodowli. Staramy się o utrzymanie gładkich linii - chociaż nastręcza to wiele trudności , choćby z powodu braku odpowiedniego "materiału hodowlanego". Celem naszym jest więc nie tylko utrzymanie klasycznej linii gładkowłosych JRT, lecz zaprezentowanie w przyszłości odmiany gładkowłosej o nowocześniejszym eksterierze, zbliżonym w budowie do linii tzw. australijskich.

Chcemy, aby nasze Jack Russell Terriery były nie tylko zdrowe i piękne ale także - gładkie..... :)

Opracowanie - hodowla DRAPICHRUST